2.08.2012
Kesên transseksuel grûpeke zêde berxeter e, ew tûșî zor û
șideteke giran dibin di civakê de. Ev yeka di xizmeta nobedarîya
qurbanên tawanan ya rêxistina RFSL de jî diyar dibe, rêxistina seranserî
bo mafê kesên homoseksuel, bîseksuel û transeksuelan li Swêdê.
Di heman dema ku gilîkirinên tawanên nefretê hember kesên
homoseksuel di van salên dawî de kêm bûne, li hêla din gilîkirinên
tawanên nefreta hember kesên transeksuel zêde bûne. Li gor dezgeha
berlêgirtina tawanan, Brå, di navbera sala 2010 û 20111 de ji 31
gilîkirinan bûn 52. Lê Sofia Kuno, birêvebira projeyê li xizmeta
nobedarîya qurbanên tawanan ya RFSL, texmîn dike ku hejmara ji wisa
bêhtir e.
-Sofia Kuno dibêje, ez karim bêjim ku bêguman hejmara neqeyd kirî ya tawanên nefretê hember kesên transseksuel ji dora 50 bi gelekî bêhtir e. Ji ber di rastîyê de tadeyeke bêhtir li wan dibe.
Tawanên nefreta hember kesên transseksuel yan jî motîvên fobîya kesên trans bo tawanên nefretê, tenê ji 2008 de wekî tawan peyda bûye, herҁend ku kesên sînorên cinsî derbas dikin ji mêj ve grûpeke di civakê de berxeter e û tûșî tadê û zorê dibin.
Sofia Kuno dibêke ku bi kêmanî %15 ji telefonên ji wan re tên bo xizmeta nobedarîya qurbanên tawanan ya rêxistina RFSL, ji kesên transin û yê tawankar bêhtirê caran kesekî nasê wan e, cîraneke yan jî hevjîn e ku dixwaze rûmeta wan bișkîn e û wan biҁûk bike.
-Di heman dema ku tade li wan dibe, mecbûr dibin gotinên mîna: ”transa pîs” û ”ez li keҁan naxînim lê tu nekeҁeke duristî” dibihîzin. Lê asayî ye ku tenê kesên trans tûșî zor û șidetê dibin. Sofia Kuno ji RFSL dibêje ku hem zor û șideta bi motîvên fobîya kesên trans jî zêde cidî ye:
-Em car bi dû carê de dibînin ku dema kesek bi vê motîvê dixwaze tadê li kesekî bike, piranîya caran dixwazin wan bitirsînin û nîșankirineke bo vê grûpê. Û eger mirov li tada fîzîkî binere, piranîya caran derbarê zor û șideteke giran e û di heman carê de dubarekirî ye.
Li wan didin û bi pêhna jî û piștre careke din wan vedigerin. Sofia Kuno dibêje, ev derbarê pêșwazî kirin û muamelekirina civakê ye jî. Kuno berdewam dike û dibêje kêm kes diwêrin gilî bikin, ji ber tirsa zêde û biҁûk kirina ji alîyê polîs ve û hem jî alîyê dezgehên lênerîna tenduristîyê û sîstema dadmendîyê jî.
-Ew yên têkilîyê bi xizmeta nobedarîya qurbanên tawanan ya RFSL re datînin, danberhev bi xizmetên nobedarîyê din re, piranîya wan berîya gilî li ba polîs bikin telefonî me dikin. Ew carê dudilin ji aliyê pêșwazîya polîs û dezgehên din ve. Kuno dibêje bêguman hem ba polîs û hem jî ba karmendên dezgehan astengîya kêmasïya jîrbûnê heye ya divê em bi awayekî ҁareser bikin.
Ew hejmara kêm ya rewșên tên gilîkirin, kêm caran doz li wan di dadgehê de vedibe. Û ta nuha kes di dadgehê de ji ber tawanên nefretê bi motivên fobîya kesên trans nehatîye hukim kirin..
Berîya nuha bi demekê rewșeke dadgehî li Örebro deng pê ket, mêrek gumanjêkirî bi destdirêjîya cinsî hember jineke trans serbest hate berdan. Wî dest dirêjî betal kir dema dît ku jin jineke trans bû. Sofia Kuno dixawze bêje ku hem xurtkirina yasayan û hem jî jîrbûn di warê sîstema dadmendîyê de pêwîst e.
Bo ku ne be wekî rewșa li Örebro, ya tê de yasa mirov diparêz e lê wan hilbijart ku vê rewșê bi awayekî tirsnak yasayê șîrove bikin.
ji Radyoya Swêdê
-Sofia Kuno dibêje, ez karim bêjim ku bêguman hejmara neqeyd kirî ya tawanên nefretê hember kesên transseksuel ji dora 50 bi gelekî bêhtir e. Ji ber di rastîyê de tadeyeke bêhtir li wan dibe.
Tawanên nefreta hember kesên transseksuel yan jî motîvên fobîya kesên trans bo tawanên nefretê, tenê ji 2008 de wekî tawan peyda bûye, herҁend ku kesên sînorên cinsî derbas dikin ji mêj ve grûpeke di civakê de berxeter e û tûșî tadê û zorê dibin.
Sofia Kuno dibêke ku bi kêmanî %15 ji telefonên ji wan re tên bo xizmeta nobedarîya qurbanên tawanan ya rêxistina RFSL, ji kesên transin û yê tawankar bêhtirê caran kesekî nasê wan e, cîraneke yan jî hevjîn e ku dixwaze rûmeta wan bișkîn e û wan biҁûk bike.
-Di heman dema ku tade li wan dibe, mecbûr dibin gotinên mîna: ”transa pîs” û ”ez li keҁan naxînim lê tu nekeҁeke duristî” dibihîzin. Lê asayî ye ku tenê kesên trans tûșî zor û șidetê dibin. Sofia Kuno ji RFSL dibêje ku hem zor û șideta bi motîvên fobîya kesên trans jî zêde cidî ye:
-Em car bi dû carê de dibînin ku dema kesek bi vê motîvê dixwaze tadê li kesekî bike, piranîya caran dixwazin wan bitirsînin û nîșankirineke bo vê grûpê. Û eger mirov li tada fîzîkî binere, piranîya caran derbarê zor û șideteke giran e û di heman carê de dubarekirî ye.
Li wan didin û bi pêhna jî û piștre careke din wan vedigerin. Sofia Kuno dibêje, ev derbarê pêșwazî kirin û muamelekirina civakê ye jî. Kuno berdewam dike û dibêje kêm kes diwêrin gilî bikin, ji ber tirsa zêde û biҁûk kirina ji alîyê polîs ve û hem jî alîyê dezgehên lênerîna tenduristîyê û sîstema dadmendîyê jî.
-Ew yên têkilîyê bi xizmeta nobedarîya qurbanên tawanan ya RFSL re datînin, danberhev bi xizmetên nobedarîyê din re, piranîya wan berîya gilî li ba polîs bikin telefonî me dikin. Ew carê dudilin ji aliyê pêșwazîya polîs û dezgehên din ve. Kuno dibêje bêguman hem ba polîs û hem jî ba karmendên dezgehan astengîya kêmasïya jîrbûnê heye ya divê em bi awayekî ҁareser bikin.
Ew hejmara kêm ya rewșên tên gilîkirin, kêm caran doz li wan di dadgehê de vedibe. Û ta nuha kes di dadgehê de ji ber tawanên nefretê bi motivên fobîya kesên trans nehatîye hukim kirin..
Berîya nuha bi demekê rewșeke dadgehî li Örebro deng pê ket, mêrek gumanjêkirî bi destdirêjîya cinsî hember jineke trans serbest hate berdan. Wî dest dirêjî betal kir dema dît ku jin jineke trans bû. Sofia Kuno dixawze bêje ku hem xurtkirina yasayan û hem jî jîrbûn di warê sîstema dadmendîyê de pêwîst e.
Bo ku ne be wekî rewșa li Örebro, ya tê de yasa mirov diparêz e lê wan hilbijart ku vê rewșê bi awayekî tirsnak yasayê șîrove bikin.
ji Radyoya Swêdê